Schommelingen in luchtvochtigheid verstoren meer dan je comfort, ze raken je immuunsysteem, je ademhaling, je herstel. Vanaf het moment dat ik zag hoe onvoorspelbaar het binnenklimaat zich gedraagt wist ik we moeten het vóór zijn en niet achter de feiten aan lopen. Deze oude voorspelling uit 2025 laat goed zien met welke uitdagingen we in februari in Nederland te maken hebben als het gaat om het binnenklimaat.
De onderstaande verwachting laat zien hoe buitenlucht geleidelijk naar binnen stroomt bij kamertemperatuur, zonder dat de hoeveelheid waterdamp verandert. Zo ontstaat een helder beeld van de uitdagingen voor het binnenklimaat in de komende week.
Het verwachtingsmodel berekent hoe het binnenklimaat zich ontwikkelt wanneer een bepaald percentage warmte en waterdamp wordt toegevoegd aan de lucht waarmee de binnenruimte wordt ververst.
Dit maakt het mogelijk om tijdig en gericht te signaleren wanneer het binnenklimaat niet aan de streefwaarden voldoet. Hierdoor kunnen gerichte maatregelen worden genomen om het binnenklimaat te verbeteren of om risico’s te vermijden. Dat is van belang voor mensen die extra kwetsbaar zijn voor ziekteverwekkers die onder dergelijke omstandigheden actiever worden.
De rating vormt de basis voor het gebruik van de verwachtingsmodellen. Elke binnenruimte krijgt een eigen sterrenclassificatie.
De rating is gebaseerd op de hoeveelheid energie die een binnenruimte in het verleden in dit seizoen aan de buitenlucht heeft toegevoegd. Dit wordt gezien als een betrouwbare maatstaf voor de prognose van het binnenklimaat. In de praktijk kan de verdeling van energie, bijvoorbeeld tussen warmte en luchtverversing, afwijken van het model. Maar dat doet niets af aan de waarde van het signaal.
Als in de winter vier sterren nodig zijn om aan de normen voor het binnenklimaat te voldoen, wijst dat erop dat het binnenklimaat in veel gebouwen onder druk staat. Slechts 16% van de binnenruimtes behaalt een score van 4 of 5 sterren, terwijl 68% een score van 2 of 3 sterren krijgt. De overige 16% behaalt 0 of 1 ster.
Hieronder staan de verwachtingen voor het binnenklimaat per rating. De waarden geven de verwachte evenwichtstoestand weer voor het CO₂-niveau (PPM), de temperatuur (°C) en de relatieve luchtvochtigheid (RH) voor volwassenen die zittende werkzaamheden verrichten. Dit zijn gemiddelde waarden over een periode van 24 uur.
+15% extra warmte betekent dat je de lucht in een ruimte kunt verversen met 15 liter per seconde per persoon, terwijl er toch een comfortabel verschil van 3°C blijft tussen binnen- en buitentemperatuur. Bij een luchtverversing van 7,5 liter per seconde kan dit verschil dan 6°C zijn.
+25% extra warmte betekent dat je de lucht in een ruimte kunt verversen met 15 liter per seconde per persoon, terwijl er toch een comfortabel verschil van 5°C blijft tussen binnen- en buitentemperatuur. Bij een luchtverversing van 7,5 liter per seconde kan dit verschil dan 10°C zijn.
+35% extra warmte betekent dat je de lucht in een ruimte kunt verversen met 15 liter per seconde per persoon, terwijl er toch een comfortabel verschil van 7°C blijft tussen binnen- en buitentemperatuur. Bij een luchtverversing van 7,5 liter per seconde kan dit verschil dan 14°C zijn.
+50% extra warmte betekent dat je de lucht in een ruimte kunt verversen met 15 liter per seconde per persoon, terwijl er toch een comfortabel verschil van 10°C blijft tussen binnen- en buitentemperatuur en 2,5kJ/kg waterdamp. Bij een luchtverversing van 7,5 liter per seconde kan dit verschil dan maximaal 20°C en 5kJ/kg waterdamp zijn.
+75% extra warmte betekent dat je de lucht in een ruimte kunt verversen met 15 liter per seconde per persoon, terwijl er toch een comfortabel verschil van 15°C blijft tussen binnen- en buitentemperatuur en 5kJ/kg waterdamp. Bij een luchtverversing van 7,5 liter per seconde kan dit verschil dan maximaal 30°C en 10kJ/kg waterdamp zijn.
+100% extra warmte betekent dat je de lucht in een ruimte kunt verversen met 15 liter per seconde per persoon, terwijl er toch een comfortabel verschil van 20°C blijft tussen binnen- en buitentemperatuur en 10kJ/kg waterdamp. Bij een luchtverversing van 7,5 liter per seconde kan dit verschil dan maximaal 40°C en 20kJ/kg waterdamp zijn.
Op de website vind je bij het onderdeel kennis de wetenschappers die uitleggen hoe weersomstandigheden het binnenklimaat en daarmee onze gezondheid beïnvloeden. Onder analyse wordt uitgelegd hoe deze invloeden terug te zien zijn in Nederlandse data.
Het Nivel rapporteert wekelijks de gezondheidsproblemen die in huisartsenpraktijken worden geregistreerd, zodat ze een actueel overzicht geven van wat er heerst in Nederland. Deze informatie wordt verzameld via de Nivel peilstations en de Nivel zorgregistraties eerste lijn.
RMaanden.nl – met expertise afkomstig van gerenommeerde instellingen zoals Harvard, Yale, Virginia Tech en ASHRAE uit de Verenigde Staten.